De wederopstanding en het hiernamaals

We zijn geboren om te sterven, om terug te keren naar onze daadwerkelijke verblijfplaats van gelukzaligheid. Hoe sterker dat besef is, hoe zinvoller ons bestaan wordt. Het leven gaat snel voorbij en de meesten van ons hebben duidelijk geen idee van wat hetgeen er komen zal. We zien dat de meeste ‘moderne mensen’ zich bezig houden met de materiële aspecten en de geneugten van deze wereld en dat ze zich volledig achteloos opstellen ten opzichte van hetgeen op het punt staat te gebeuren. Velen van hen denken dat het huidige leven het enige leven is en dat er zoveel mogelijk plezier dient te worden gemaakt, nu dat nog kan. Ze zijn zozeer verslaafd aan dat leven van lust en begeerte dat ze onderwerpen met betrekking tot de dood of het Hiernamaals niet eens willen horen, daar zelfs niet aan willen denken, uit angst dat zo’n onderwerp hun plezier zal bederven.
In een turbulente tijd en een doelloze maatschappij als de onze, waarin velen atheïstisch zijn ingesteld, kan de vraag worden opgeworpen hoe iemand toch overtuigd kan raken van de komst van het Hiernamaals, terwijl die persoon niet in de Koran gelooft en deze niet als een principieel uitgangspunt aanvaardt. Is er dan toch een makkelijk grijpbare en efficiënte manier waarop een gelovige, een moslim, zich van onachtzaamheid ten aanzien van het Hiernamaals kan bevrijden, opdat hij zich te allen tijde bewust blijft van de komst van het Hiernamaals en daar constant aan wordt herinnerd.
Deze vraag werd door de erudiete islamitische geleerde Bediuzzaman Said Nursi, bijna een eeuw geleden, door middel van een verhandeling over het Hiernamaals beantwoord, in tientallen bladzijden beelden en woorden, verhalen en vermaningen, parabelen en realistische constateringen, op weg geholpen door de instructies van de Koran en de profetische overleveringen.
Said Nursi brengt in deze verhandeling het Hiernamaals zeer dicht bij de lezer, met zijn ongebruikelijk lange en uitvoerige zinnen, zijn uitgesponnen beelden en fantasieën, zijn wendingen en associaties: aan de hand van zijn natuurwaarnemingen beredeneert hij de logica van herkomst en toekomst van de mens. Voor hem zijn de wederopstanding van de mens en zijn route naar het Hiernamaals geen vage, futuristische abstract-theologische hersenspinsels, maar zo grijpbaar, zo logisch en bewijsbaar als de wedergeboorte van de natuur in de lente. Nursi zoekt aan de hand van zijn meesterlijke kennis over logica, interessante gelijkenissen en tevens met behulp van de moderne natuurwetenschappen – wetenschappen die van zowel gelovigen als niet-gelovigen acceptatie genieten – naar antwoorden over de oorsprong, het doel en de bestemming van het menselijk leven. Hij beschrijft op een systematische en erg originele wijze werelden die maar weinig mensen in het verleden hebben getracht te beschrijven. En misschien ligt daarin wel zijn grootste kracht en zijn grootste verdienste: het uitdagen, het losmaken van de lezer uit zijn eigen moderne, beschermde leefwereld die, ondanks de aanwezigheid van alle moderne gemakken, doch vanwege de afwezigheid van bezinning en bespiegeling, hem veelal niet wijzer maakt over zijn uiteindelijke bestemming.
Met deze vertaling van het Tiende Woord in de Nederlandse taal, waarbij is geprobeerd om zo dicht mogelijk bij de stijl en de woorden van de originele Turkse verhandeling te blijven, krijgen zowel moslims als niet-moslims toegang tot de overwegingen en de beschouwingen van deze Said Nursi.